Je onderbewuste brein neemt uiteindelijk al je beslissingen door een competitie tussen emoties, maar je bewustzijn speelt hierbij een belangrijke invloedrijke rol

Als je jezelf zorgvuldig observeert, zul je ontdekken dat, zelfs als je jezelf als een zeer rationeel persoon beschouwt, al je beslissingen tot stand komen door een competitie van emoties. Daarbij is het altijd de sterkste emotie die bepaalt of je het ene of het andere ding gaat doen. Tijdens dit proces kan je bewuste denken echter bepaalde emoties versterken of onderdrukken, wat kan beïnvloeden welke emotie uiteindelijk als winnaar uit de bus komt. Om beter te begrijpen hoe dit mechanisme werkt, denk eerst eens na over hoe dieren hun beslissingen nemen en hoe dit proces is veranderd naarmate we ons hebben ontwikkeld van dieren tot mensen.
Hoe nemen dieren hun beslissingen zonder bewust nadenken?

Stel je een kat voor die niet over het hogere niveau van bewuste gedachten beschikt zoals mensen dat hebben. De kat neemt al zijn beslissingen op basis van gevoelens. Als nieuwsgierig dier voelt hij bij het zien van iets interessants automatisch de drang om ernaartoe te gaan en het te verkennen. Maar als dat interessante object zich in een open gebied met mensen bevindt, voelt de kat ook angst om erheen te gaan. Deze twee emoties gaan dan met elkaar in strijd, en de kat zal aarzelen. Afhankelijk van welke emotie uiteindelijk de overhand krijgt, gaat de kat wel of niet. Dit is een geniale oplossing van de natuur om dieren zonder bewuste gedachten toch beslissingen te laten nemen.
De menselijke besluitvorming is simpelweg een bijgewerkte versie van hetzelfde mechanisme, waarbij je bewuste gedachten sommige van je concurrerende emoties kunnen versterken of onderdrukken

Mensen nemen beslissingen op een fundamenteel gelijksoortige manier. Stel je voor dat je net thuis bent gekomen en nadenkt over of je gaat joggen of op de bank blijft zitten. Je emotionele brein zal je waarschijnlijk de wens geven om te gaan, omdat je fit en gezond wilt blijven. Het kan je ook een beetje angst aanpraten dat als je niet gaat, dit negatieve gevolgen kan hebben voor je gezondheid en uiterlijk. Beide gevoelens zijn gebaseerd op de standaardprogrammering van je brein. Deze programmering laat je alles vrezen wat je overlevingskansen vermindert en wil je stimuleren tot activiteiten die je overlevingskansen vergroten. Tegelijkertijd is je onderbewuste brein ook geprogrammeerd om comfort en ontspanning te zoeken om energie te besparen. Daarom kun je ook een afkeer voelen om te gaan joggen en een verlangen om op de bank te blijven en te ontspannen.
Al deze emoties zullen binnenin jou beginnen te concurreren. In tegenstelling tot bij de kat zal je bewuste brein echter beginnen met het analyseren en voorspellen wat er zou gebeuren als je gaat en wat er zou gebeuren als je blijft. Je denkt waarschijnlijk na over de gevolgen van elk mogelijk scenario. Je emotionele brein zal reageren op elk van je bewuste gedachten door sommige van je concurrerende emoties te versterken of te verminderen, totdat één van de gevoelens de overhand krijgt en je besluit of je gaat sporten of op de bank blijft.

Op dezelfde manier, als je overweegt iets te kopen, zal je onderbewuste emotionele brein verschillende emoties bij je oproepen. Je kunt een sterk verlangen voelen om een bepaald item te kopen, maar ook angst hebben dat het een slechte beslissing kan zijn. Vervolgens zal je bewuste brein beginnen met logische analyses en zich voorstellen hoe je toekomst eruit zou zien na het wel of niet kopen ervan. Sommige van je concurrerende emoties zullen toenemen, terwijl andere zullen afnemen, en de sterkste emotie zal uiteindelijk beslissen of je de aankoop doet of niet. Als geen van hen de overhand krijgt, zul je waarschijnlijk de beslissing uitstellen.
Zelfs zeer logische beslissingen vinden plaats pas op het moment dat je emotionele brein je voldoende gevoel van vertrouwen geeft
In feite, zelfs wanneer je denkt een zeer logische beslissing te nemen, gebeurt dit pas wanneer je emotionele brein reageert op de redenering van je logische brein door je een voldoende gevoel van vertrouwen te geven. Dat gevoel, en niet de logische redenering zelf, leidt tot je uiteindelijke beslissing.

Daarom, zelfs als je geweldige logische argumenten kunt bedenken waarom je in iets zou moeten investeren, zul je het niet doen als je er niet in slaagt je emotionele brein te overtuigen om je logica te vertrouwen. Aan de andere kant neem je waarschijnlijk vaak beslissingen zonder enige logische overweging, simpelweg omdat je een bepaald resultaat vertrouwt op basis van je eerdere ervaringen. Dit wordt ook wel intuïtieve besluitvorming genoemd, wat ook absoluut correct en betrouwbaar kan zijn als je voldoende ervaring hebt met wat je gaat doen.
Waarom is het goed dat je beslissingen niet direct door je bewuste logische brein worden genomen?
Als je er verder over nadenkt, zul je je realiseren dat het eigenlijk heel positief is dat je logische brein niet de leiding heeft over je beslissingen. In veel situaties in het leven zijn er namelijk talloze onbekende factoren en onzekerheden. In zulke gevallen zou je logische brein vastlopen in het besluitvormingsproces, omdat het geen duidelijke, logische voorspellingen kan maken. Gelukkig kan je onderbewuste deze leemtes overbruggen door je gevoelens van vertrouwen, hoop of acceptatie te geven. Deze cruciale rol van emoties in de besluitvorming verklaart ook waarom wetenschappelijk onderzoek aantoont dat veel mensen met beschadigde emotionele hersengebieden moeite hebben met het nemen van beslissingen.
Wees bewust van de innerlijke competitie tussen je emoties, en je zult gemakkelijker de juiste beslissingen nemen
Door de voortdurende strijd tussen emoties in je brein te observeren en te leren hoe je deze bewust kunt beïnvloeden, kun je veel meer controle krijgen over je beslissingen. Zo kun je jezelf bijvoorbeeld gemakkelijker overtuigen om te gaan sporten in plaats van op de bank te blijven zitten. Je kunt je gedachten bewust sturen in een richting die positieve gevoelens oproept over sporten en gedachten vermijden die het blijven zitten zouden stimuleren. Visualiseer bijvoorbeeld hoe je je sportschoenen aantrekt, de deur uitstapt en met een absoluut plezierige mindset begint met joggen.

Stel je voor dat je een zachte bries tegen je gezicht voelt en frisse lucht je longen vult. Je voelt je licht en de fysieke inspanning die je levert met de beweging activeert je lichaam. Je hele zenuwstelsel krijgt een energieboost. Je bloed en al je andere lichaamsvloeistoffen worden door je weefsels gepompt, als een innerlijke douche die je cellen en organen reinigt en verfrist.
Tijdens deze visualisatie-oefening moet je bewust gedachten vermijden die de neiging versterken om op de bank te gaan zitten. Je kunt jezelf er ook aan herinneren dat je je altijd goed voelt en nooit spijt hebt van sporten achteraf, maar vaak wel van het overslaan ervan.
Op dezelfde manier, als je een sterke drang voelt om iets te kopen waarvan je waarschijnlijk spijt krijgt in de toekomst, kan het bewust omgaan met je tegenstrijdige emoties je helpen de verleiding te weerstaan. Neem even de tijd om jezelf in de toekomst voor te stellen met spijt over de aankoop, en stel je ook voor dat je je volledig gelukkig en tevreden voelt zonder dat item te bezitten.
Het bewust beïnvloeden van je innerlijke competitie van emoties is een van de beste manieren om je besluitvaardigheid te verbeteren
In feite bestaan de meeste van onze denkprocessen uit cycli van analyseren, voorspellen en keuzes maken. Daarom is het leren maken van betere keuzes door bewust je emoties te observeren en te beïnvloeden een van de krachtigste vormen van zelfontwikkeling. De keuzes die je maakt in je leven zijn de belangrijkste bepalende factor voor wat er in de toekomst met je zal gebeuren. Om die reden is het, als je meer bewust de regie over je toekomst wilt nemen, essentieel om eerst bewuster de regie te nemen over je keuzes.